Protez göz

15 Kasım 2021 Pazartesi

Protez göz (takma göz) nedir?
Gözü doğuştan olmayan yahut cerrahi olarak alınmış olan hastalara kozmetik emelle uygulanan protezlerdir. Bu protezlerin görme işlevine katkısı yoktur.
Protez göz takılmasının evreleri nelerdir?
Öncelikle göz yuvasının proteze hazırlanması gereklidir. Bunun için gözün alınması esnasında göz yerine bir bilye yerleştirilir. Birkaç hafta sonra göz protezi için göz yuvasının kalıbı alınarak protez hazırlanır. Akabinde, protez göz, göz yuvasına yerleştirilir ve protezin duruşuna nazaran üzerindeki son rötuşlar yapılır.
Protezin hazırlanması ne kadar sürmektedir?
Göz yuvasının kalıbı alındıktan sonra, birkaç gün içinde protez göz hazırlanır. Bu basamaktan sonra protez son halini alana kadar birkaç sefer randevulu olarak protez uygulamasına gelmek gerekli olabilir.
Göz alınmadan da göz protezi uygulanabilir mi?
Göz protezleri kimi durumlarda da göz alınmadan uygulanır. Olağandan küçük olan (fitizik) gözlerde, protez kişinin kendi gözünün üstün yerleştirilebilir. Bu uygulamanın uygun olup olmadığına göz tabibi tarafından karar verilmelidir.
Doğuştan gözü olmayanlarda da göz protezi takılabilir mi?
Doğuştan gözün olmaması yahut gözün çok küçük olması (görme işlevi yok ise) protez takmayı bilhassa gerektirir. Bu hastalarda göz hacmi eksik olduğu için yüz kemiklerinin gelişimi eksik kalabilir. Bu nedenle bu hastalara vakit kaybedilmeden protez takılmalı ve bu protezler sistemli aralıklar ile daha büyüğü ile değiştirilerek simetrik yüz gelişimi sağlanmaya çalışılmalıdır
Gözler cerrahi olarak niye alınır?
Farklı nedenler ile gözlerin alınması gerekebilir. Bunlar arsında sayılabilecek nedenler şunlardır: Kazalar (kimyasal, ısı, mekanik), doğumsal bozukluklar, enfeksiyonlar, kanserler ve görme işlevini kaybetmiş ağrılı göz tansiyonu olguları.
Göz protezleri ameliyat ile mi takılır?
Protezin kendisinin takılması için ameliyata gerek yoktur, ama öncesinde göz çukuruna hacim ve hareket sağlayan bir bilyenin konulmuş olması gerekir. Gözün alınması esnasında hacim kaybının telafisi için gözün yerine bilye konulur. Bu bilye üzeri doku ile örtülen ve konulduğu yerde daima kalacak olan bilyedir. Göz protezi ise, daha sonraki süreçte (2-4 hafta), göz yuvasına takılıp çıkarılabilir. Protez takılması ve çıkarılması sırasında fazla bir ağrı duyulmayacak, yalnızca kapaklarda biraz gerilme hissedilecektir.
Kaç çeşit göz alınma operasyonu vardır?
Cerrahi tekniklerin değişebilmesine karşılık, temel olarak üç farklı cerrahi usul mevcuttur.
1. Eviserasyon: Bu operasyon ile göz küresinin beyaz kılıfı yerinde bırakılarak gözün içi boşaltılır. Bu boşluğa hacim sağlaması için bilye (sfer) yerleştirilerek gözün beyaz kılıfı kapatılır
2. Enükleasyon: Bu operasyonda, göz küresi beyaz kılıfı ile birlikte tam çıkarılır. Gözü oynatan kaslar ve göz etrafındaki yağ dokusu ise yerinde bırakılır. Bu operasyonda da göz kasları, gözün yerine yerleştirilen bilyeye dikilerek kürenin hareketi sağlanır.
3. Ekzanterasyon: Bu operasyonda, göz küresi, göz kapakları ve göz etrafındaki başka dokuların hepsi (kaş ile yanak ortası dokuların tümü) alınır. Bu operasyon daha çok göz etrafındaki tehlikeli tümörler için uygulanmaktadır.
Gözün alınmasından sonra göz içine yahut yerine konulan bilyenin işlevi nedir?
Gözün alınması, göz çukurunda bir hacim kaybına neden olur. Buraya yerleştirilen bilyenin maksadı, bu hacim kaybının telafi edilmesi ve düzgün bir protez hareketi için göz yuvasının hazır hale getirilmesidir.
Göz alındıktan sonra yerine yerleştirilen bilyenin özellikleri nelerdir?
Gözün yerine yerleştirilen bilye, ileride kullanılacak protez açısından son derece değerlidir. Bu bilyeler silikon, plastik, akrilik yahut beden ile bütünleşebilen farklı unsurlardan imal edilebilirler. Bilyenin etraf dokularla olan ahengi ve hareket yeteneği, üzerine konulacak protezin manzarasını ve hareketlerini direkt olarak etkileyecektir. Bu etapta, kaliteli bilyelerin ve uygun cerrahi tekniklerin kullanılması, protez ile alınacak kozmetik sonuç için son derece değerlidir.
Gözün yerine konulan bilyelerin hangi yapıda olması tercih edilir?
Günümüzde daha çok içerisine damar ve doku gelişimine müsaade veren biyointegrasyon özelliği bulunan poröz (delikli) yapıdaki bilyeler tercih edilmektedir. Bu çeşit bilyelerin en değerli avantajları, hafif olmaları nedeni ile yıllar içinde yanağa gerçek çökmemeleri ve içlerine damar ve doku yürümesine müsaade vermeleri nedeni ile daha güzel bir protez hareketi sağlamalarıdır.
Göz protezinin yapısı nedir?
Göz protezleri akrilik yapıdadır. Bu unsur cam gibisi bir husus olup, nispeten daha hafif ve kırılmayan bir husustur
Göz protezleri kişinin gözüne nazaran mi yapılmalıdır, hazır protezleri kullanmanın bir ziyanı var mıdır?
Protezin kişinin gözüne nazaran yapılması daha sağlıklıdır. Bunun nedeni, hem protez renginin öteki gözün rengine uygun işlenmesi, hem de protez formunun kişinin göz yuvasının kalıbı alınarak ve göz kapaklarının yapısına uygun olarak hazırlanmasıdır. Bu durumda protezin görünümü ve hareketleri öteki göze daha uyumlu olacaktır ve ağrı ile rahatsızlık vermeyecektir. Ek olarak, şahsa nazaran hazırlanan protezlerin yapısı ve gereci, çapaklanma ve alerji oluşumu açısından hazır protezlere nazaran daha inançlıdır, kırılmaya daha sağlamdır ve kullanım ömrü daha uzundur.
Göze uygun olmayan protez kullanımının ziyanları var mıdır?
Göz yuvasına ve öbür gözün görünümüne uygun olmayan protezler, kozmetik olarak yeterli görünmediği için tercih edilmemelidirler. Göz yuvasında daha büyük protezlerin takılması, kapaklarda gerilmeye ve bilhassa alt göz kapağında hal bozukluğuna (ektropiona) neden olabilirler. Küçük protezlerin takılması ise, göz yuvasında vakitle küçülmeye ve uygun protezin takılamamasına neden olabilir. Ayrıyeten küçük protezler, üst göz kapağının düşmesine ve kozmetik problemlere da neden olabilirler.
Hareketli göz protezlerinin hareketleri öteki göz ile birebir oranda mıdır?
Protezin hareketleri ülkü kurallarda başka gözün hareketlerine yakındır. Bunu etkileyen birçok faktör vardır. Bunlar; göz kaslarının durumu, gözün alındığı ameliyatın özellikleri, gözün yerine konulan bilyenin özellikleri, göz yuvasının durumu, bilye üzerine peg (vida) takılıp takılmadığı ve kullanılan protezin bireye özel yapılıp yapılmadığıdır. Göz kaslarının uygun çalıştığı ve gözün yerine konulan bilyenin uygun hareket ettiği, göz yuvasının uygun olduğu, bilyeye peg takılabildiği ve bireye özel protez hazırlandığı hastalarda yeterli bir protez hareketi sağlamak mümkündür.
Bilyeye peg takılması nedir, hangi evrede uygulanır?
Beden ile bütünleşen bilyelerin kullanılmış olduğu olgularda, yaklaşık olarak birinci ameliyattan 6 ay sonra, bilyenin damarlanmasının âlâ olduğunun sinema ile gösterilmesinin akabinde bu bilyeye peg (vida) takılabilir. Akabinde, göz protezi bu vidaya tutturulur. Peg sayesinde, bilyenin hareketleri direkt olarak proteze iletileceği için protez hareketleri daha güzel olacaktır.
Her hastaya peg takılabilir mi?
Peg takabilmek için, göz çukuruna yerleştirilmiş olan bilyenin, içerisine damar ve doku ilerlemesine imkan sağlayan cinste (Hidroksiapatit, biyoseramik, poröz polietilen) olması gereklidir. Silikon yahut akrilik yapıdaki bilyelerin üzerine peg takmak mümkün değildir.
Peg takılmasının dezavantajı var mıdır?
Peg taklması, kozmetik olarak uygun bir sonuç alınmasını sağlasa da, ikinci bir cerrahi gerektiriyor olması ve maliyeti üzere dezavantajları vardır. Bunların yanında, peg takılmasını takiben enfeksiyon, bilyede açılma ve daima çapaklanma üzere sorunların gelişme ihtimali vardır. Bu nedenlerle, peg takılması kararını hekim ve hastanın ortaklaşa almaları gereklidir.
Göz protezinin her gün çıkartılıp takılması gerekli midir?
Protezin günlük olarak gözden çıkarılması gerekli değildir. Tersine, protezin bir müddetliğine bile çıkarılması göz yuvasında daralmaya neden olabilir. Bu nedenle protez, gece de dahil olmak üzere gözden hiç çıkarılmamalıdır.
Göz protezlerinin takıp çıkarılması sıkıntı mudur?
Göz protezleri birçok insan tarafından çarçabuk çıkartılıp takılabilir. Yeniden de bu süreç sırasında, size hekiminiz tarafından tavsiye edildiği üzere çıkartıp takılması ve göz kapaklarının zorlanmaması kıymetlidir.
Göz protezleri nasıl takılır?
Ellerinizi yağ, losyon ya da parfüm içermeyen bir sabunla yıkayıp bol su ile duruladıktan sonra pamukçuk bırakmayan bir havlu ile kurulayınız. Bir aynanın karşısına geçiniz. Başınızı öne eğerek aynaya hakikat bakınız. Protezi takmak için evvel alt göz kapağınızı bir elinizle aşağıya gerçek çekerken, öteki elinizle protezinizi uygun formda yuvaya öncelikle üst kısmı girecek halde yerleştiriniz. Protezinizin üst kısmının yerleştiğinden emin olduktan sonra alt göz kapağınızı yavaşça bırakınız.
Göz protezleri nasıl çıkarılır?
Ellerinizi yağ, losyon ya da parfüm içermeyen bir sabunla yıkayıp bol su ile duruladıktan sonra pamukçuk bırakmayan bir havlu ile kurulayınız. Bir aynanın karşısına geçiniz. Başınızı öne eğerek aynaya gerçek bakınız. Alt göz kapağınızı aşağıya yanlışsız nazikçe çekiniz. Protezinizin alt kenarının aşağıya hakikat kaymasını sağlayarak işaret parmağınızı protez altına gerçek yavaşça itiniz. Proteziniz çarçabuk çıkacaktır.
Protez kullanımında püf noktaları
Protezinizi birinci taktığınızda batma ve rahatsızlık hissi olabilir. Bu sorunlar birkaç saat ile birkaç gün içerisinde geçecektir.
Protezin çıkarıldığı durumlarda protezi takarken hijyen kurallarına uymak gereklidir.
Protezin bakımı için alkol yahut kimyasal çözücüler kullanılmamalıdır. Bebe şampuanı yahut kaynatılmış tuzlu su bu süreç için daha inançlıdır.
Protez kullanırken yapay gözyaşı kullanımı epey yararlıdır.
Protez kullanırken bir ölçü çapaklanma oluşabilir. Bunlar ıslak pamuk yahut göz mendilleri ile temizlenebilir.
Çapaklanmanın çok olduğu olgularda kesinlikle göz denetimine gidilmelidir.
Göz protezi kullanan hastaların kırılmaz camdan (polikarbonat) bir gözlük kullanması yararlıdır. Bu uygulama öteki gözün korunması için de değerlidir.