Glokom nedir ?

8 Kasım 2021 Pazartesi

1.Glokom nedir?

Glokom görme sonuna hasar vererek körlüğe neden olan bir hastalıktır. Bu hastalıktaki en büyük risk faktörü artmış göziçi basıncıdır.

2.Göz içi basıncı nedir?

Göz küresinin içinde göz içi sıvısı bulunmaktadır. Bu sıvı daima olarak yine üretilmekte ve tıpkı vakitte gözden dışarı emilmektedir. Bu sıvının gözden dışarı emiliminde bir sorun olduğunda göz içi basıncı artmaktadır. Sağlıklı bireylerde göz içi basıncının üst hududu ortalama 20-22 mmHg düzeyindedir. Göz içi basıncı bu düzeyin üzerine çıktığında görme hududunun damarları ve beslenmesi baskı altında kalmakta ve görme sonu hasar görmektedir.

3.Tüm glokom hastalıkları aynımıdır?

Hayır. Çok farklı glokom hastalıkları mevcuttur. Glokom temel olarak üç ana kümede incelenir

Açık açılı glokom: bu cins glokom hastalığında göz içi sıvısının gözden emildiği açı açıktır.

Kapalı açılı glokom: bu tıp glokom hastalığında göz içi sıvısının gözden emildiği açı gözün renkli kısmı (iris) tarafından kapatılmıştır

Konjenital glokom: bu cins glokom hastalığında doğuştan gelen kimi göz gelişim bozuklukları nedeni ile göz içi basıncı yükselmiştir.

4.Ne cins tedaviler mevcuttur?

Glokom tedavisinde temel öge göz tansiyonunun düşürülmesidir. Bu halde görme kaybının önüne geçilir. Göz tansiyonunu düşürmenin ise farklı yolları mevcuttur. Bunlar sırası ile damla tedavisi, lazer tedavisi ve cerrahi tedavidir. Ayrıyeten göz tansiyonunuzun yükselmesine yahut görme kaybının ilerlemesine neden olan öteki hastalıklarınızın da tedavisi gerekebilir.

5.Tedaviden ne beklemeliyim?

Glokom hastalığı gözün içindeki bir yangına benzetilebilir. Tedavinin emeli yangını söndürmektir. Ancak bu sağlandığında yalnızca şimdi yanmamış olan dokuların kurtarabileceği unutulmamlıdır. Yani glokom tedavisi kaybedilmiş görmeyi geri kazandırmaz. Yalnızca hastalığın ilerlemesini durdurur. Bu nedenlerle tedavi ne kadar erken başlarsa o kadar yararlı olacaktır. Glokom teşhisinin erken teşhisindeki yararın temel nedeni budur.

6.Dikkat etmem gereken belirtiler nelerdir?

Glokom olgularının birçoklarında merkezi görmeden evvel görme alanının dış bölgeleri ziyan görür. Bu nedenle hasta görme alanının büyük bir kısmını kaybedene kadar bunun farkına varmayabilir. Merkezi görme etkilendiğinde ise çoklukla hastalık epey ileri bir evrededir. Ayrıyeten birçok glokom çeşidinde görme kaybı dışında her hangi bir belirti ve rahatsızlık ortaya çıkmaz. Bu nedenlerle tertipli aralıklarla göz muayenesi olmanız glokom hastalığının önlenmesi ve tedavisi açısından en değerli ögedir.

7.Tedavim yeterlimi?

Her hastanın gözü tıpkı değildir. Glokom hastalığının hangi evrede olguğu, hastanın yaşı, korneanın kalınlığı üzere etkenler her hasta için farklı bir göz içi basıncının hedeflenmesine neden olur. Ekseriyetle sağlıklı gözler daha yüksek göz içi basınçlarını tolere ederler. Bunun yanında görme hududunda hasarın bariz olduğu hastalarda ise daha düşük göz içi basınçlarının sağlanması gereklidir.

8.Göz içi basıncım ne olmalıdır?

Olağan kurallarda sağlıklı insanlarda olrtalama göziçi basıncı 16mmHg civarındadır. Glokom hastalığının ileri evrede olmadığı olgularda göz içi basıncının 16-18 mmHg civarında tutulması kâfi olacaktır. Hasarın belirgin-ileri olduğu olgularda ise göziçi basıncının 10 mmHg’ya kadar düşürülmesi gerekebilir. Bunun yanında, görme kaybının ilerlemediği göziçi basıncının elde edilmesi tedavinin temel maksadıdır. Bu nedenle tedavi ve takip esnasında göz içi basınç ölçümlerine ek olarak tertipli aralıklarla görma alanı ve optik hudut testlerinin yapılması gerekmektedir.

9.Kör olacakmıyım?

Göziçi basıncının başarılı bir halde düşürülmesi ekseriyetle görme kaybını durdurmaktadır. Glokom hastalığında, faal ilaç tedavisinin sistemli sürdürülmesi ve periyodik muayenelerinin aksatılmaması durumunda körlük gelişmesi beklenmemelidir. Bu nedenle körlük riskinin ortadan kaldırılması büyük oranda sizin tedavi ve takip uyumunuza bağlıdır.

10.Tedavinin yan tesirleri var mıdır ve bunlar kalıcı mıdır?

Glokom ilaçlarının birtakım yan tesirleri mevcuttur. Örneğin prostaglandin analoglarında beğenilen süreksiz kızarıklık, kirpiklerde uzama ve göz bebeğinde renk değişiklikleri görülebilmektedir. Ayrıyeten beta blokörleri astım hastalığının kötüleşmesine, nefes darlığına ve tansiyon düşüklüğüne yol açabilmektedir. Ayrıyeten ilaçlar gözlerde kuruluk, batışma hissi ve alerjik tepkilere yol açabilmektedir. Bu yan tesirlerin çabucak tümü, rahatsızlığa neden olacın ilacın bırakılması halinde düzelmektedir.

Gözünüze damlattığınız damlalar ince bir kanal olan gözyaşı kanalı ile burun boşluğuna ulaşırlar. Burun içinden kana karışarak bedeninize da yayılırlar. Damlanın damlatılmasından sonra gözünüzü kırpmanız damlayı gözyaşı kanalına iterek bu deveranı hızlandıracaktır. Bu nedenle damlanın damlatılmasından sonra gözün kırpılmaması, yavaşça kapatılması ve işaret parmağı ile gözyaşı kanalının ağzının bulunduğu gözyaşı pınarına 1-2 dakika ile baskı yapılmalıdır.

11.Gözüm kapalı iken 2-5 dakikayı nasıl anlayacağım?

Ortalama bir müzik mühleti 2-3 dakikadır. Damlanın damlatılmasından sonra dinlieyeceğiniz bir müzik 2-3 dakika, 2 müzik ise ortalama 5 dakika vakit geçirmenizi sağlayabilir. Bu uygulama ekseriyetle saat alarmı kullanmaktan daha eğlencilidir.

12.Ne aralıkta muayene olmalıyım?

Glokom hastalığının teşhisinin konulması ve hastalığın evresinin belirlenmesi evresinde sık muayene olmanız gerekebilir. Akabinde, ekseriyetle ortalama 3-4 ay aralıklarla muayene olmanız gereklidir. Hastalığın denetim altına alınamadığı devirlerde ise tekrar muayene sıklığı arttırılabilir.

13.Tüm göz muayene ve tetkikleri aynımıdır?

Göz hastalıkları muayenesi temelde birebirdir. Ancak muayenenin gayesine nazaran farklı tetkik ve incelemelr yapılabilir. Glokom için yapılan muayene ve tetkikler, şaşılık için yapılan muayene ve tetkiklerden farklıdır. Bu nedenle her hangi bir nedenle muayene olmuş olmanız glokom hastalığınızın ayrıntılı olarak değerlendirilmiş olfduğu manasına gelmez.

14.Glokom için yapılan muayenelerde nelere bakılmaktadır?

Glokom hastalığında hasar görme hududunda (optik sinirde) oluşmaktadır. Muayenenin hedefi da göz tansiyonunun ölçümünün yanında optik huduttaki harabiyetin incelenmesidir. Bu emelle göz tansiyonu ve görme sertliğinin ölçümü, biyomikroskop ile ön segment muayenesi kornea kalınlığı ölçümü ve göz tabanı muayenesinin akabinde optik sonun yapısal ve işlevsel değerlendirmeleri yapılır. Bu değerlendirmeler için uygulanan testler ortasında görme alanı muayenesi, optik hudut başı muayenesi ve retina hudut lifi kalınlığı muayenesi üzere incelemeler bulunmaktadır.

15.Glokomum ilerliyor mu?

Göz tansiyonunun istenilen düzeyde tutulması ekseriyetle glokomun ilerlemesini durdurur. Bunun yanında, birtakım hastalarda göz tansiyonunun istenilen düzeylerde kalmasına karşın görme kaybı ve optik hudut harabiyeti ilerleyebilmektedir. Periyodik glokom muayenelerinin maksadı da aslında daha evvel de belirtildiği üzere bu ilerlemeyi tespit etmektir. Glokom muayeneleri esnasında yapılacak olan göz tabanı muayenesi, görme alanı muayenesi, optik hudut başı muayenesi ve retina hudut lifi kalınlığı muayenesi üzere incelemeler sonucunda harabiyetin devam ettiği tespit edilir ise sizin için yeni bir göz tansiyonu düzeyi belirlenir ve ilaçlarınız yine düzenlenir.

16.Hastalığım hangi kademededir?

Glokom hastalığı kabaca üç düzeyde incelenir. Birinci evrede (hafif glokom) optik hudut hasarı hafif düzeydedir. Bu olgularda ekseriyetle göz tansiyonunun 20 mmHg’nın altında tutulması kafidir. İkinci evrede ise (orta derecede glokom) optik hudut hasarı ve görme kaybı orta derecededir. Bu olgularda ise göz tansiyonunun 16 mmHg yahut altında kalması gereklidir. İleri evrede (ileri glokom) ise optik hudut hasarı ile görem kaybı ileri derecededir. Bu olgularda ise optik hududun harabiyeti çok hızlanmıştır ve göziçi basıncının 10-12 mmHg civarında yahut altında tutulması gerekmektedir.

17.1 yerine 2 damla damlatırsam ne olur?

Gözünüze 1 yerine iki damla damlatmanızın değeri yoktur. Gözünüz aslında bir damlanın çok az bir kısmını alabilir. Bu nedenle damlattığınız birinci damlanın büyük bir kısmı ve ikinci damlanın çabucak hemen tamamı gözünüzden dışarı akacaktır. Bu damlanın gözünüze damladığından emin olmamanız durumunda ikinci defa damlatmanızın her hangi bir ziyanı yoktur.

18.Ameliyat olacak mıyım?

İlaç tedavisi ile göziçi basıncının istenilen düzeye indirilemediği olgular ile ilaç kuyllanım sırasında sorun yaşayan hastalara ameliyat uygulanabilir. Bu kararın hekiminizle birlikte tartışılarak alınması gerekir ve ameliyatın emelinin göziçi basıncını istenilen düzeye getirmek olduğu unutulmamalıdır. Ameliyattan sonra görmenizin artacağı üzere bir inanış içinde olmanız yanlıştır.

19.Görmemi korumak için damlalardan diğer ne yapabilirim?

Glokomun tedavisi temel olarak damlalar ile yürütülmektedir. Buun yanında sıhhatinizin bir bütün olarak kıymetlendirilmesi gerektiği unutulmamalıdır. Örneğin fazla kilolardan kurtulmak, tertipli aerobik idman (yürüyüş gibi) yapmak, sigara kullanıyorsanız bırakmak ve hipertansiyon-şeker üzere hastalıklarınızı tedavi ettirmek tüm vüzcudunuzdaki kan sirkülasyonunu ve dolayısı ile optik sonun beslenmesini düzgün istikamette etkileyecektir. Bu mevzuda bilhassa hipertansiyon hastalarının akılda tutması gereken bir husus da kol tansiyonunuzun gece uyku esnasında çok düşürülmesinden kaçınılması gerektiği gerçeğidir. Bu nedenle hipertansiyonunuzu tedavi eden hekiminize glokom hastalığınız hakkında bilgi vermeniz yararlı olacaktır.

20.Hayatımı değiştirmem gerekir mi?

Glokom tanısı aldıysanız olağan yaşantınıza devam edebilirsiniz. Göz muayenelerinizi aksatmadıkça ekseriyetle günlük hayatınız etkilenmez. Bununla birlikte, glokom tanısı aldıysanız hayatınızda birkaç değişiklik yapmanız yararlı olacaktır.

Birtakım aktivitelerin göziçi basıncını arttırdığı bilinmektedir. Bu aktiviteler ortasında nefesli çalgı çalmak, tartı kaldırma ve beden geliştirme antrenmanları, yoga yapmak ve başağı beden konumu almak sayılabilir. bu nedenle glokom tanısı almış iseniz bu çeşit aktivitelerden uzak durmka gözünüz için hami olacaktır. Ayrıyeten glokom nedeni ile bariz görme kaybı gelişmiş olan olguların günlük aktivitelerini kaza ve tehlikelerden uzak tutacak formda tekrar düzenlemeleri yararlı olacaktır.

Fizikî sıhhatiniz kadar ruhsal sıhhatinizin da değerli olduğunu unutmamalısınız. Bu nedenle hastalık ile ilgili tüm tedirginlikleriniz, kaygılarınız, hisleriniz ve merak ettiklerinizi çevrenizdekilerie, hekiminizle ve mümkün ise öbür glokom hastaları ile paylaşınız. Bu cins paylaşımlar kendinizi daha inançta hissetmenizi sağlayabilecek kıymetli bir ögedir.

21.Yakınlarım bende glokom olduğunu söylemeli miyim?

Evet. Glokom hastalarının yakınlarının glokom hastalığına yakalanma ihtimali başka sağlıklı bireylere nazaran on kat artmıştır. Bu nedenle yakınlarınızın (özellikle 40 yaşının üzerinde olanların) nizamlı araklıklarla göz muayenesi olmaları ve göz içi basıncını ölçtürmeleri gerekmektedir.

22.Günde iki sefer kullandığım damlaları daima birebir saatte mi damlatmalıyım, unutursam ne olur?

Glokom damlalarını günlük yaşantınızın bir modülü haline getirmeniz yararlı olacaktır. Damlaların reçete edildiği üzere aksatmadan 12 saatte bir damlatılması çok kıymetli değildir. Damlaları daha kolay bir aktivite ile ilişkilendirmek (kahvaltı, akşam yemeği, diş fırçalama v.b.) ilacınızı daha kolay hatırlamanızı sağlayacaktır. İlacın unutulmadan damlatılması, tam 12 saatte bir damlatılmasından daha kıymetlidir.

Damlanızın bir dozunu unuttuysanız, aklınıza geldiği anda damlatabilirsiniz. Başka dozun saatinin yaklaşıyor olması değerli değildir. Dozu atladığınızı bir sonraki doz sırasında hatırlarsanız çok keder etmeyin. Glokomun tedavisinde bir tek dozun kendisinden çok tedavinin devamlılığı değerlidir.

23.Glokom hastalığım var ise otomobil kullanmayı bırakmalı mıyım?

Araç kullanmanın bırakılması epey sıkıntı verilebilecek bir karardır. Her insan bağımsızlığının devamını ister ve araç kullanmak en değerli bağımsızlık ögelerinden biridir. Bununla birlikte sizin ve etrafınızdakilerin güvenliği için, birtakım ihtarlara dikkat etmek gereklidir. Yan bakış alanlarındaki daralma, ışık hassasiyeti, bulanık görme, yakındaki birtakım objelerin görülememesi, karanlıkta görüşün azalması ve küçük kazalar bu ihtarlardan en kıymetlileridir.

•Yan bakış alanlarındaki daralma: yan yollardan gelen araçların ve yaya insanların görülmesini zorlaştırabilir

•Işık hassasiyeti: gündüz güneş ışınına yahut gece otomobil farında baktıktan sonran görüşünüz olağana geç dönüyorsa bu esnada önünüze çıkan objeleri göremeyebilirsiniz.

•Bulanık görme: net manzarayı ve hareketi algışamada zahmet yaratcağından hareket halindeki araç-insanlar ile sabit objelerin ayrımında zahmetlere neden olabilir.

•Küçük kazalar ve yakındaki kimi objelerin görülememesi: Gözleri sağlam olan beşerler da kaza yapabilirler. Ancak kendi yanılgınız olduğunu düşündüğünüz bir çok küçük kazaya karışmanız ve yoldaki birtakım uyarırlı göremediğiniz için zorlanmaya başladığınızda araç sürme kabiliyetinizi tekrar gözden geçirmeniz gereklidir.

Bu çeşit durumlarda kimi şeyler için çok geç olmadan araç kullanmanın bırakılması yararlı olacaktır.

Besbelli ışık hassasiyeti olması ve ışıkların etrafında halelerin oluşması üzere görüş rahatsızlıkları olması durumunda sarı-kehribar renkli gözlük camlarından faydalanılabilir. Bu tıp camlar havada en çok saçılan mavi ışığı süzerek daha net bir görüşün elde eilmesine katkıda bulunabilirler.

Daha değerlisi ise kendi kararınızı kendinizin vermesidir. Şayet gece araç kullanırken zorlandığınızı düşünüyorsanız, gece araç kullanmayın. Günlük işlerinizi gece araç kullanmaya mecbur kalmayacak biçimde planlayın ve şayet gece araç kullanmanız gerekirse bir yakınınızdan yardım isteyin.

24.Göz tansiyonum kaçın üzerinde olursa glokom gelişir, kaçın altında olursa gelişmez

Toplumda ortalama göz içi basıncının üst hududu 20-22 mmHg’dir bununla birlikte glokom hastalığı gelişimi açısından kesin bir göz tansiyon düzeyi mevcut değildir. 22 mmHg’nin üzerinde göz içi basıncı bulunan lakin glokom gelişmeye olgularda oküler hipertansiyondan sözedilir. Göz tansiyonunuz ne kadar yüksek ise glokom gelişme ihtimali o kadar yüksek olur. Ayrıyeten göz tansiyonunuzun düşük olması da her vakit glokom gelişmeyeceği manasına gelmez. Kimi hastalarda göz içi basıncının düşü kalmasına karşın glokom gelişebilmekte ve ilerleyebilmektedir. Bu nedenlerle erken teşhis, tedavi ve izlemin değeri göz tansiyonu düzeyinden daha kıymetlidir.

Şayet glokom hastalığı açısından risk kümesinde iseniz nizamlı aralıklarla göz muayenesi olmanız gereklidir. Glokom hastalığı tanısı aldıysanız, doktarunuzun tavsiyelerine dikkatle uymalı ve ilaçlarınızı aksatmadan nizamlı olarak kullanmalısınız. Unutmayın ki glokom ilaçları yalnızca sistemli kullanıldıklarında görmenizi koruyabilirler.

25.Gebelik glokom hastalığımı tesirler mi?

Hamilelik esnasında göz içi basınca çoklukla biraz düşme eğilimindedir. Bunun hormonal değişikliklerden kaynaklandığı düşünülür. Bu durum birtakım glokom olguları için yararlı olabilir.

Glokom ilaçlarının hiçbiri anne karnındaki bebek için %100 temiz değildir. Bununla birlikte birtakım ilaçların daha pak, kimilerinin ise daha tehlikeli olduğu bildirilmiştir. Bu bahiste hekiminize danışınız. Ayrıyeten bu tıp tasalar, bebeğin doğumu ile sona ermez. Zira glokom ilaçları da öteki ilaçlar üzere süte geçerler ve hatta kimileri bilhassa sütte birikirler (beta blokerler). Bu nedenle doğumdan sonra, emzirme periyodunda de hekiminizden ile glokom ilaçlarınız konusunda tavsiyeler almanız gereklidir.

Bebeğinizi glokom ilaçlarının ziyanlı tesirlerinden korumak için gebeliğinizin bilhassa birinci üç ayında bebeğin organları şimdi yeni gelişmeye başlaldığı için dikkatli olmalısınız. Bu nedenlegebeliğinizin başında ve hatta hamile kalmayı planladığınızda göz hekiminizle vakit kaybetmeden görüşmelisiniz.

İlaç kullanırken ilaçların kana karışmasını engelemek için göz pınarına baskı uygulayabilirsiniz. Bu sayede ilaçların kana ve süte karışmasını azaltabilirsiniz. Doktorunuzda bu metot konusunda bilgi almanız yararlı olacaktır.

GÖZ DAMLALARININ KULLANILMASI

Glokom tedavisi için size reçete edilen göz damlaları göz içi basıncının düşük kalmasını sağlayarak görme sonunun hasar görmesini engellerler. Bu damlalar glokom tedavisinin temelini oluşturur.

Glokom için kullanmanız gereken damlaları kullanırken karşılaştığınız problemlerden hekiminizi kesinlikle haberdar ediniz.

Bu bahiste aşağıda bulacağınız birtakım ayrıntılar damlalarınızı daha rahat kullanmanıza yardımcı olacaktır.

İhtarlar :

•Hekiminizin tavsiyelerine kesinlikle uyunuz.

•Hekiminizi kullandığınız tüm öteki ilaçlardan ve alerjilerinizden haberdar ediniz.

•Damlanızı damlatmadan evvel ellerinizi yıkayınız.

•Damlalığın ucunun gözünüze yahut öteki biryere değmemesine itina şovunuz.

•Damlalığı pak tutmaya ihtimam şovunuz.

•Birden fazla damla kullanıyoprsanız birinci damladan sonra en az 5 dakika bekleyiniz. Aksi takdirde ikinci damlatığınız ikinci damla birinci damla şimdi tesir etmeden onu yıkayıp gözden uzaklaştıracaktır

•Tüm ilaçlarınızı çocukların ulaşamayacağı bir yerde koruma ediniz.

•Gözünüzün içine damladığından emin iseniz bir damla kafidir. Emin değilseniz, damlatacağınız ikinci damlanın bir ziyanı yoktur.

Damlanın damlatılması:

1.ayakta, oturuken yahut yatarken, başınızı geriye yanlışsız yaslayınız. İşaret parmağınız ile alt kağağı aşağıya çekiniz

2.şişeyi mümkün olduğunca dik tutarak damlayı kapak ile göz ortasındaki boşluğa damlatınız.

3.damlaınn dağılması için gözünüzü kırpmayınız, sağa sola oynatmayınız

4.göz kapağını yavaşça bırakınız. Gözünüzü yavaşça kapayınız fakat çok sıkmayınız.

5.işaret parmağınız ile göz pınarına 1-2 dakika bastırınız. Bu sayede damlanın gözden genizinze akması engellenmiş olacaktır.

6.damlalığın kapağını kapatınız.

7.gözünüzü etrafını yavaşça siliniz.

8.ikinci bir damla kullanıyorsanız damlatmadan evvel 5 dakika bekleyiniz

Elleriniz titriyor ise:

Ellerinizi bileğinizden yüzünüze (Gözünüze değil) yaslayarak-bastırarak titremesini azaltabilirsiniz.

Bileğinize takacağınız yarım – bir kg’lık yükler da titremelerinizi azaltabilir.

Damlayı gözünüze isabet ettiremiryosanız:

Sırtüstü yatın, yüzünüzü bir ölçü karşı tarafa gerçek (damla koymayacağınız göze doğru) çevirin gözlerinizi kapayın, damlayı gözpınarının üzerine (burun ile göz arasına) damlatın. Gözlerinizi yavaşça açın ve başınızı damla koyduğunuz tarafa hakikat yavaşça çevirin. Damlanın gözünüze girdiğini hissedeceksiniz. Gözünüzü kırpmayın ve tekrar yavaşça kapayarak 1-2 dakika bekleyin.

Damlanın gözünüze girdiğinden emin olamadıysanız tıpkı prosedürle bir damla daha damlatabilirsiniz. Bunun her hangi bir ziyanı olmayacaktır. Gözünüze damlatacağınız fazla ilaç gözünüzden dışarı akacaktır.

Damlalığı rahat tutamıyormusunuz?

Damlalığın rahat tutulamayacak kadar küçük olduğunu düşünüyorsanız (özellikle ellerinizde romatizmal hastalık mevcut ize) etrafına kâğıt havlu yahut diğer bir şey sararak daha kolay tutabilirsiniz.

Birtakım damlalar için ise damlatmaya yardıncı aygıtlar mevcuttur.

kaynak: https://www.optisyence.com/glokom-nedir-2/